afspiegeling

Afspiegeling is een term die in het Nederlands wordt gebruikt voor terugkaatsing of beeldvorming door een reflecterend oppervlak, en in figuurlijke zin voor de wijze waarop de werkelijkheid wordt weergegeven of ervaren. De letterlijke betekenis ligt in spiegeling: een beeld dat terugkaatst in een oppervlakte zoals een vlakke spiegel of een wateroppervlak.

In de optiek verwijst afspiegeling naar de reflectie van licht. Bij een glad oppervlak geldt de wet van de spiegeling: de invalshoek van het licht ten opzichte van de normaal is gelijk aan de reflectiehoek. Hiermee ontstaan een beeld en, afhankelijk van de vorm van het oppervlak, een virtueel of reëel beeld. In dagelijkse taal spreken we vaak van een spiegelbeeld of van een weerspiegeling in water.

In cultuur, literatuur en communicatie verwijst afspiegeling naar de manier waarop de werkelijkheid wordt voorgesteld of gerepresenteerd. Films, media en kunst kunnen bijvoorbeeld maatschappelijke realiteiten afspiegelen. In psychologie en sociologie kan afspiegeling ook slaan op de wederzijdse herkenning of het projecteren van gevoelens en gedragingen op een ander, of op de wijze waarop het zelf in de ander wordt teruggegeven (empathische spiegeling).

Synoniemen zijn reflectie en spiegeling. De term is nauw verwant aan afspiegelen. Afspiegeling benadrukt het beeld dat terugkaatst uit een oppervlak of uit de realiteit, terwijl reflectie soms bredere connotaties heeft.