realiteiten

Realiteiten is de meervoudsvorm van realiteit en verwijst naar de verschillende manieren waarop wat als werkelijkheid geldt wordt ervaren, geïnterpreteerd en uitgedrukt door mensen en instellingen. Het begrip benadrukt dat realiteit niet een enkel, objectief gegeven is, maar kan bestaan uit meerdere lagen die afhankelijk zijn van context, perspectief en discipline. Voorbeelden zijn empirische realiteit (waargenomen en gemeten gebeurtenissen), sociale realiteit (onderworpen aan normen, rollen en instituties), juridische en politieke realiteit (wetten, procedures en machtsverhoudingen), en virtuele of digitale realiteit (online platforms en simulaties).

In de sociologie en filosofie wordt gesproken van meervoudige of geconstrueerde realiteiten: wat mensen als echt ervaren komt tot stand door taal, praktijken en gedeelde betekenissen. Die realiteiten kunnen elkaar overlappen en in conflict raken; een wet kan bijvoorbeeld een maatschappelijke praktijk expliciet maken terwijl de dagelijkse ervaring ervan afwijkt. De opkomende digitale realiteit toont hoe technologieën nieuwe mogelijkheden en grenzen van realiteit creëren.

Onderzoekers analyseren realiteiten met middelen als etnografie, discoursanalyse, of institutionele analyse om te begrijpen hoe percepties en structuren elkaar beïnvloeden. Het concept biedt een middel om macht, representatie en sociale verandering te onderzoeken, maar kan ook leiden tot relativisme als realiteiten uitsluitend als privé of subjectief worden beschouwd.

Zie ook: realiteit, realisme, sociaal constructivisme, realiteitspluralisme, ontologie.