afschudden

Afschudden is een Nederlands werkwoord dat betekent zich of iets anders door een korte schok los te maken of te verwijderen. Het kan zowel letterlijk als figuurlijk worden gebruikt: iemand schudt stof of water van een voorwerp of kleding af, maar het kan ook verwijzen naar het afwerpen van zorgen, twijfels of aangeleerde gewoontes.

Het préfix af- geeft aan dat de beweging van het voorwerp of de betrokken partikels naar buiten gericht is, of dat iets wordt verwijderd. Afschudden behoort tot de groep scheidbare werkwoorden in het Nederlands; in de tegenwoordige tijd kan men zeggen: ik schud de stof van mijn jas af, hij schudt zich droog na het bad. In de voltooide tijd kan men bijvoorbeeld zeggen: ik heb de stof van mijn jas afgesh-ud? De correcte vorm is: ik heb de stof van mijn jas afgeschud. (Let op: de exacte vervoeging kan variëren met de zinsbouw en pronomen.)

Veelvoorkomende toepassingen zijn onder meer:

- het verwijderen van stof, zand of water van kleding, het huisdier of een voorwerp: “De hond schudt zich af na het zwemmen.”

- een voorwerp of persoon vrijmaken van iets oncomfortabiels of ongewenst: “Ze schudt de zorgen van zich af.”

- figuurlijk: afscheid nemen van een gewoonte, een overtuiging of een invloed: “Hij probeert zich af te schudden van het pessimisme.”

Synoniemen zijn onder meer afschudden, losmaken, afwerpen en van iets ontlasten. Afschudden is een praktische handeling met concrete en overdrachtelijke betekenissen, en komt voor in alledaagse taal en in beschrijvende teksten.