afschrijven

Afschrijven is de systematische toerekening van de aanschaf- of productiekosten van een materieel vaste activa over de verwachte gebruiksduur. Door afschrijven daalt de boekwaarde van het actief op de balans en wordt een afschrijvingskost opgenomen in de resultatenrekening. Afschrijven geldt meestal voor materiële vaste activa en sommige immateriële activa en is afhankelijk van de geldende verslaggevingsregels, zoals Dutch GAAP (RJ) of IFRS.

Belangrijke begrippen bij afschrijven zijn de aanschafprijs, de verwachte gebruiksduur (nutstijd) en de restwaarde. Deze schattingen bepalen de jaarlijkse afschrijving en de hoogte van de boekwaarde gedurende de levensduur.

Methoden van afschrijving omvatten onder andere lineaire afschrijving en degressieve afschrijving. Lineaire afschrijving verdeelt de kosten gelijkmatig over de verwachte levensduur: jaarlijkse afschrijving = (aanschafprijs - restwaarde) / levensduur. Degressieve afschrijving geeft in de eerste jaren een hoger bedrag aan afschrijving. De gekozen methode en de schattingen worden regelmatig herzien en aangepast indien nodig. Voor fiscale doeleinden kunnen ook versnelde of specifieke afschrijvingspercentages gelden, afhankelijk van de regelgeving.

Voorbeeld: een apparaat kost 50.000 euro, heeft een verwachte levensduur van 10 jaar en een restwaarde van 5.000 euro. De lineaire afschrijving bedraagt jaarlijks (50.000 - 5.000) / 10 = 4.500 euro. De boekwaarde aan het eind van ieder jaar daalt overeenkomstig deze afschrijving, tenzij een andere methode wordt toegepast.

Afschrijven onderscheidt zich van waardevermindering. Afschrijven is de voorspelbare kostenverdeling over de levensduur; waardevermindering (of impairment) is een onvoorziene afwaardering wanneer de economische waarde van een actief lager blijkt dan de boekwaarde. Bij verkoop of ingebruikname wordt de boekwaarde aangepast en kan een winst of verlies ontstaan.