afdwingingsaandeel

Afdwingingsaandeel is een term uit het Nederlands ondernemingsrecht die letterlijk vertaald kan worden als een afdwingbaar aandeel. In de praktijk verwijst het naar een aandeel dat is gekoppeld aan een afdwingbaar recht of aan een afdwingbare verplichting die is vastgelegd in een vennootschaps- of aandeelhoudersovereenkomst. De exacte inhoud en werking hangen sterk af van de contractuele afspraken waarin het aandeel deel uitmaakt; er is geen uniforme, wettelijk vastgelegde definitie.

Kenmerkend is dat een afdwingingsaandeel kan dienen als middel om bepaalde rechten of verplichtingen af te dwingen bij andere aandeelhouders of bij de vennootschap. Voorbeelden zijn mechanismen in een buy-out, fusie of governance-afspraken waarbij de houder van zo’n aandeel een recht heeft om aandelen over te dragen onder vastgestelde omstandigheden, of waarbij het aandeel als zekerheidsinstrument kan fungeren in overeenkomsten met financiers. De toepassing komt vooral voor in besloten vennootschappen of familiebedrijven met maatwerkstatuten en minder vaak in beursgenoteerde vennootschappen.

Juridische positie en werking worden voornamelijk bepaald door contractuele afspraken, statutaire bepalingen en het toepasselijke privaatrecht. Een afdwingingsaandeel kan registermatig worden vastgelegd en de afdwinging verloopt via contractuele procedures en, indien nodig, civielrechtelijke kanalen. Het begrip wordt in literatuur en praktijk wisselend gehanteerd; sommige bronnen beschrijven het ruim als elk aandeel met afdwingbare rechten, другие verwijzen naar specifieke regelingen zoals buy-out- of stemafspraken.

Zie ook: aandeel, stemrecht, uitkoop, squeeze-out.