Zoetwaterafvoer

Zoetwaterafvoer is het volume van zoetwater dat per tijdseenheid door een stroomgebied beweegt naar een ontvangende watermassa, zoals een riviermonding, een meer of de zee. In hydrologische termen verwijst het meestal naar de afvoer (discharge) van zoetwater op een meetpunt in een rivier of watergang. De afvoer wordt vaak uitgedrukt in kubieke meters per seconde (m3/s) of als jaarvolume (km3/jaar).

De afvoer bestaat uit verschillende bronnen: oppervlakte-afvoer van rivieren en beken, alsook ondergrondse afvoer uit het grondwater. Het uiteindelijke zoetwatervolume op een bepaald punt is het resultaat van neerslag, smeltwater, verdamping en infiltratie, minus menselijke onttrekkingen en verdelingsprocessen. Meetpunten bevinden zich langs stromen en bij beheerspunten van waterschappen.

Zoetwaterafvoer vertoont aanzienlijke variatie door seizoen en klimaat. Hoge afvoeren komen voor bij natte periodes, sneeuwsmelt of langdurige regenbuien, terwijl in droge periodes de afvoer kan afnemen. Regionale verschillen hangen af van het watersysteem, de aanwezigheid van stuwen, pompen en kanalen, en van grondwaterstanden.

Belang en gevolgen: de zoetwaterafvoer beïnvloedt de zoutwaterinlaat in estuaria en de ruimtelijke verdeling van zoetwater in het gebied. Ze bepaalt de ecologie, habitatkwaliteit voor vis en andere organismen, en het transport van voedingsstoffen en sedimenten. Daarnaast heeft het invloed op drinkwaterbeschikbaarheid en landbouw, en op de kwetsbaarheid voor overstromingen en droogte.

Beleid en beheer richten zich op het meten, modelleren en sturen van de zoetwaterafvoer door infrastructuur, waterbeheer en samenwerking tussen waterschappen, om zoetwaterveiligheid, ecologische doelen en economische belangen te waarborgen. Klimaatverandering verhoogt de noodzaak voor monitoring en adaptief beheer.