Wegspoelen

Wegspoelen is het proces waarbij via stromend water materiaal wordt verwijderd van een oppervlak of uit een gebied. Het kan natuurlijke erosie betreffen, maar ook een gecontroleerde handeling zijn in onder meer waterbeheer, landbouw, bouw en waterzuivering. De term verwijst naar het wegspoelen of afspoelen van stof, sediment of verontreinigingen door water.

Mechanismen achter wegspoelen zijn onder meer oppervlakteafstroming, geconcentreerde stroming langs oevers en draineerkanalen, en infiltratie die verontreinigingen of bodemlagen meeneemt. In praktische toepassingen wordt vaak gesproken over spoelen of terugspoelen van systemen om achtergebleven sediment of verontreinigingen af te voeren. Het doel is meestal het herstellen van ruimte, doorstroom of filtratiecapaciteit en het voorkomen van ophoping.

Toepassingsgebieden en voorbeelden van wegspoelen zijn onder meer:

- Bodem en landbouw: hevige regenval of overmatige bekapping kan de bovenste bodemlaag weggespoelen, wat leidt tot erosie en verlies van voedingsstoffen.

- Infrastructuur en waterbeheer: in kanalen, sloten en drainage systemen kan gecontroleerd wegspoelen helpen bij sedimentbeheer en het voorkomen van verstoppingen.

- Waterzuivering: bij filtratieprocessen kan spoelwater worden gebruikt om achtergebleven sediment en verontreinigingen uit media te verwijderen.

Impact en beheer hangen samen met de gewenste balans tussen afvoer van ongewenst materiaal en behoud van vruchtbare bodem of ecologische waarden. Effectief beheer omvat maatregelen zoals vegetatie- en bodembedekking, maatregelen tegen overmatige afvoer, sedimentopvang, en ontwerp van oppervlaktewaterstromen om erosie en verontreiniging te beperken.