Wederkerige

Wederkerige is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat betrekking heeft op wederkerigheid: handelingen, relaties of omstandigheden die tussen twee of meer partijen elkaar beïnvloeden of mutualig bestaan. Het impliceert dat beide kanten een vergelijkbare rol of invloed hebben.

In de grammatica wordt wederkerig vaak geillustreerd met het wederkerige voornaamwoord elkaar. Voorbeelden zijn: “Zij zagen elkaar.” “De twee partijen hebben elkaar geholpen.” Bij deze zinnen gaat de handeling naar beide kanten uit. Dit is een onderscheid ten opzichte van reflexieve constructies met zich, zich of zichzelf, waarin de actie terugvalt op hetzelfde onderwerp zonder noodzakelijk wederzijds karakter.

Daarnaast kan wederkerigheid ook buiten de taalkunde voorkomen, bijvoorbeeld in sociologie, economie en politieke betrekkingen. Binnen deze domeinen verwijst wederkerigheid naar mutualiteit en vergelijkbare terugkoppeling tussen partijen, zoals wederzijdse uitwisseling, beloning of concessies. In internationale betrekkingen spreekt men soms van wederkerige afspraken of afhankelijkheden, waarbij de ene partij dezelfde mate van voordeel of verplichting terugkrijgt als zij geeft.

Het woord wederkerigheid is de morfologische basis achter wederkerig en verwante termen zoals wederkerige relatie en wederkerigheid in uitwisseling. Het concept blijft centraal staan in zowel taal als sociale wetenschappen, waar het helpt om handelingen en relaties als wederzijds of mutualistisch te karakteriseren.

Zie ook: wederkerigheid, elkaars (reciprocal pronoun), Nederlands grammatica.