Vrijdag

Vrijdag is de vijfde dag van de week in het ISO 8601-systeem, waarin maandag als eerste dag wordt gezien. In het Nederlands-sprekende gebied, zoals de Nederlandse Republiek en Vlaanderen, ligt vrijdag tussen donderdag en zaterdag en markeert het doorgaans de laatste werkdag voorafgaand aan het weekend.

Etymologie: De naam vrijdag betekent letterlijk “vrije dag” of “dag van vrijheid”, afkomstig uit het Middelnederlands vrijeda(g) of vrydag. De exacte oorsprong is onderwerp van debat, maar de Nederlandse aanduiding wijkt af van de vaak op Venus gebaseerde namen in andere talen (zoals Friday of Vendredi). In het Nederlands betekent Goede Vrijdag overigens de christelijke herdenking van de kruisiging van Jezus.

Gebruik en cultuur: In het dagelijkse leven is vrijdag meestal een reguliere werkdag, maar het wordt in veel coatingen geassocieerd met het begin van het weekend. In de moderne Nederlandse en Vlaamse cultuur geldt vrijdagmiddag vaak als moment van informele bijeenkomsten en plezier, onder de naam vrijmibo (vrijdagmiddagborrel). Historisch waren er in sommige steden vrijdagmarkten (vrijdagmarkten). Religieus heeft vrijdag een belangrijke rol in het christendom met Goede Vrijdag, terwijl in islamitische gemeenschappen de vrijdag een dag is voor het gemeenschappelijke gebed (vrijdaggebed) in moskeeën, wat in sommige stedelijke contexten ook in het Nederlands wordt aangeduid als vrijdaggebed.

Samengevat is vrijdag een alledaagse werkdag met een opvallend cultureel en historisch accent rond het begin van het weekend, terwijl het ook een naamdrager is van belangrijke religieuze observanties in verschillende tradities.