Verliesprocessen

Verliesprocessen are processen die leiden tot een afname van een bepaalde hoeveelheid binnen een systeem. De aard van de hoeveelheid kan verschillen: massa, energie, informatie of functionele capaciteit. Ze komen voor in vele disciplines, van natuurkunde en techniek tot chemie en biologie, en ook in economische en informatiesystemen.

In fysieke systemen omvatten verliesprocessen dissipatie van energie door wrijving en demping, lekkage van vloeistoffen, diffusie over grenzen, verdamping of sublimering, en chemische of elektrochemische verliezen door corrosie of oxidatie. In materialenwetenschap dragen slijtage, scheurvorming en erosie bij aan materiaalschade en -verlies. In biologische contexten zijn verliesprocessen onder andere atrofie, weefseldegeneratie, apoptose en necrose, die de functionele capaciteit verminderen. In informatiesystemen kan dataverlies ontstaan door fouten, ruis, signaalverzwakking of opzettelijke verwijdering. In economie en boekhouding wordt waardeverlies uitgedrukt als afschrijving of slijtage over tijd.

Kwantitatief worden verliesprocessen vaak gemodelleerd met verlies-termen in balansvergelijkingen: dQ/dt = input − output − verlies, waarbij verliesproporties vaak afhankelijk zijn van de hoeveelheid zelf (eerste orde) of van omgevingsomstandigheden. Mitigatie richt zich op het verlagen van het verliestempo door ontwerpkeuzes, beschermende coatings, afdichting, isolatie, redundantie of procesoptimalisatie.

Zie ook: dissipatie, afschrijving, corrosie, atrofie.