Verdedigingslagen

Verdedigingslagen vormen een beveiligingsstrategie waarbij meerdere, elkaar aanvullende lagen van bescherming worden toegepast. Het idee is dat wanneer een enkele maatregel wordt omzeild, andere lagen nog steeds kunnen voorkomen dat een aanval succesvol is. Deze aanpak, ook wel defense in depth genoemd, wordt toegepast in zowel fysieke beveiliging als informatieveiligheid en bredere risicobeheersing.

Typische lagen omvatten fysieke beveiliging (toegangscontrole, cameratoezicht en beveiligde omgevingen), netwerkbeveiliging (segmentatie, firewalls en intrusion prevention), endpoint-beveiliging (antivirus en EDR), identiteits- en toegangsbeheer met least privilege en multi-factor authenticatie (MFA), applicatiebeveiliging, gegevensbescherming (encryptie en sleutelbeheer) en beveiligingsbewaking met incidentrespons (SIEM, detectie en playbooks), plus back-ups en herstelprocessen. Samen vormen deze lagen een gelaagde barrière die zowel preventie, detectie als reactie faciliteert.

Ontwerp en beheer: bij het implementeren van verdedigingslagen gaat het om een geïntegreerde maar flexibele combinatie van maatregelen. Belangrijke ontwerpprincipes zijn een risicogebaseerde aanpak, het toepassen van least privilege, encryptie waar mogelijk, en robuust patchbeheer. De lagen moeten samenwerken en waar zinvol overlappen, zonder elkaar volledig te vervangen. Een effectieve strategie vereist governance, continu onderhoud en regelmatige evaluatie. Oefeningen, audits en penetratietesten helpen kwetsbaarheden te identificeren en de effectieve werking van de verdedigingslagen te waarborgen.