Veiligheidsprincipes

Veiligheidsprincipes vormen een verzameling van fundamentele uitgangspunten die bedoeld zijn om risico’s te voorkomen of te beperken bij menselijke activiteiten, systemen en processen. Ze worden toegepast in uiteenlopende domeinen, zoals fysieke veiligheid, operationele veiligheid, informatiebeveiliging en gezondheidszorg, en dienen als basis voor beleid, ontwerp en regelgevende naleving.

Een kernprincipe is risicobeoordeling: het systematisch in kaart brengen van kansen en bedreigingen, gevolgd door het bepalen van prioriteiten en het treffen van passende maatregelen. Veilig ontwerp is een tweede uitgangspunt, waarbij veiligheidvoorzieningen al in het ontwerp van producten en processen worden ingebouwd in plaats van achteraf te worden toegevoegd. Daarnaast speelt defensie in diepte een belangrijke rol, wat betekent dat meerdere onafhankelijke lagen van bescherming elkaar aanvullen om een fout of aanval buiten de kernsystemen te houden.

Redundantie en back-ups dragen bij aan beschikbaarheid en continuïteit, terwijl fail-safe en fail-secure principes zorgen dat systemen veilig reageren op storingen of onbedoelde acties. Het principe van least privilege beperkt toegangsrechten tot wat nodig is voor een taak, en scheiding van taken voorkomt misbruik door praktische checks en evenwicht. Een gezonde veiligheidscultuur omvat opleiding, procedures, meldingscultuur en continue verbetering op basis van ervaringen en incidenten.

Tot slot worden normen en kaders zoals ISO 45001 voor arbeidsveiligheid en ISO 27001 voor informatiebeveiliging gehanteerd om naleving, governance en risicobeheer te stroomlijnen. Veiligheidsprincipes dragen zo bij aan veilige prestaties, betrouwbare operaties en verantwoorde besluitvorming.