VNagentschappen

VN-agentschappen, oftewel gespecialiseerde VN-agentschappen, vormen een groep autonome intergouvernementele organisaties die deel uitmaken van het systeem van de Verenigde Naties. Zij zijn opgericht om specifieke beleidsterreinen en programma’s te dragen, zoals gezondheid, voedselzekerheid, arbeid, onderwijs, wetenschap en cultuur, en internationale samenwerking te bevorderen. Elk agentschap heeft een eigen mandaat en bestuur, maar werkt samen met de VN en met partners via gezamenlijke programma’s, normen en capaciteitsopbouw op mondiaal en regionaal niveau.

Voorbeelden van VN-agentschappen zijn onder meer FAO (Voedsel- en Landbouworganisatie), WHO (Wereldgezondheidsorganisatie), UNESCO (UNESCO), ILO (Internationale Arbeidsorganisatie), IMF (Internationaal Monetair Fonds), ITU (Internationale Telecommunicatieunie), ICAO (Internationale Burgerluchtvaartorganisatie), WMO (World Meteorological Organization), WIPO (Wereldorganisatie voor Intellectueel Eigendom) en IFAD (Internationaal Fonds voor Landbouw Ontwikkeling). Deze organisaties vervullen uiteenlopende rollen, van normstelling en technisch advies tot capacity building en uitvoering van internationale programma’s.

Bestuur en financiering: Elk agentschap heeft een eigen intergouvernementeel mandaat en een bestuur gevestigd door de lidstaten. De begroting wordt gefinancierd uit verplichte contributies en vrijwillige bijdragen van lidstaten en andere donoren, en de organisaties zijn verantwoording verschuldigd aan hun achterliggende staten en, waar van toepassing, aan de VN-onderdelen die hun mandaat ondersteunen.

Relatie met de VN: VN-agentschappen opereren onder toezicht van de Verenigde Naties en zijn geïntegreerd in het UN-systeem via onder meer de ECOSOC en het Chief Executives Board for Coordination (CEB). Ze coördineren beleid en programma’s met andere VN-onderdelen en leveren vaak expertise en personeel aan VN-veldoperaties.