Utiliteiten

Utiliteiten zijn de basisdiensten die nodig zijn om een gebouw te gebruiken en een huishouden te laten functioneren. Het begrip wordt vooral gebruikt in vastgoed en bij huur- en koopcontracten en verwijst naar de levering en het verbruik van energie, water en afvalwater, verwarming, sanitaire voorzieningen en communicatiediensten.

Tot de belangrijkste utiliteiten behoren elektriciteit, aardgas of andere verwarmingsbronnen, drinkwater en riolering, warmte via stadsverwarming en afvalinzameling. Daarnaast worden telecommunicatiediensten zoals telefoon, internet en televisie in toenemende mate als utiliteit beschouwd, vooral wanneer deze via dezelfde leverancier of via woningnetwerken worden aangeboden.

Utiliteiten kunnen op verschillende manieren in rekening worden gebracht. In huurwoningen komen kosten vaak voor als vaste bedragen plus variabele verbruikskosten op basis van meterstanden. Bij koopwoningen of lange huurcontracten kunnen sommige kosten zijn inbegrepen in de servicekosten of kale huur. Verkoop of levering van utiliteiten gebeurt meestal via gespecialiseerde leveranciers en netwerkbedrijven, met meting van verbruik via meters.

Regulering en infrastructuur variëren per land. In de meeste landen zijn levering en tariefstelling aan toezicht of liberalisering onderworpen en zorgen netbeheerders voor de fysieke aanleg van leveringsnetten (energie, water, afvalwater). Slimme meters maken verbruik beter meetbaar en kunnen helpen bij energiebesparing.

Samenvattend verwijst utiliteiten naar de kerndiensten die nodig zijn voor wonen en werken: energie, water, warmte, afvalbeheer en telecommunicatie, inclusief de bijbehorende infrastructuur en verbruikmetingen.