Terminoloogiate

Terminoloogiate (meervoud van terminologie) verwijst naar zowel de systematische verzameling van vaktermen als de praktijk van het ontwikkelen en beheren daarvan in een vakgebied. Het doel is eenduidige communicatie, consistente vertaling en betrouwbare gegevensuitwisseling tussen organisaties en over talen heen.

Een terminologie bestaat uit termen met definities, scope notes en relaties zoals synoniemen en hiërarchische verbanden (hoofdterm, smalle term). Vaak worden daarnaast taalversies, gebruiksadviezen en contextualisaties opgenomen. Terminologiebeheer vereist een governance-structuur, zodat termen worden ingezameld, gevalideerd en onderhouden volgens afgesproken processen.

Processen omvatten termextractie uit bronnen, validatie door domeinexperts, goedkeuring, publicatie in een termbank of termbase en periodiek onderhoud bij veranderende kennis. Betrokken standaarden en technologieën omvatten ISO-normen zoals ISO 704 voor terminologiewerking en ISO 12620 voor termbanken; SKOS voor semantische koppeling en interoperabele vocabularia.

Toepassingen van terminoloogiate richten zich op onder andere technische documentatie, lokalisatie van software en websites, data-labeling en training van AI-systemen, en toepassing in medische informatiesystemen en juridische databases.

Uitdagingen bij terminoloogiate zijn onder meer polysemie en synoniemen, inconsistentie tussen domeinen, meertalige varianten, onderhoud en versiebeheer, en migratie van oudere termen. Een goede aanpak vereist continue evaluatie en afstemming met gebruikers en stakeholders.

Zie ook: terminologie, glossary, ontologie, controlled vocabulary, taxonomie.