Stormontwikkeling

Stormontwikkeling is het proces waarbij een atmosferische storm ontstaat en in kracht toeneemt. Het begrip wordt meestal toegepast op tropische cyclonen (orkaan/tyfoon) en op extratropische stormen die uit lage-luchtdruksystemen langs weersfronten kunnen ontstaan. De ontwikkeling verloopt vaak via opeenvolgende stadia en hangt af van oceaan- en luchomstandigheden.

Belangrijke voorwaarden zijn warme zeewatertemperaturen (ongeveer 26,5°C of hoger), voldoende vocht in de lage troposfeer, atmosferische instabiliteit en een geringe tot matige windschering. Daarnaast is een voldoende Corioliskracht vereist, waardoor roterende bewegingen kunnen ontstaan; dit is vooral van belang voor tropische cyclonen. Een bestaande verstoring, zoals een tropische golf of een frontale zone, fungeert als kiem voor convectie en de ontwikkeling van een systeem.

Stadia kunnen verschillen per type storm. Tropische systemen ontwikkelen zich via de stadia storing, depressie, tropische storm en orkaan/tyfoon, terwijl extratropische stormen vaak ontstaan uit de interactie van warme en koude fronten en baroclinische processen. Subtropische stormen vertonen kenmerken van zowel tropisch als extratropisch systeem.

Voorspelling en waarneming gebeuren met satellieten, radar, schepen en boeien, naast weerstations en geavanceerde computermodellen. Prognoses voor pad en intensiteit zijn onzekerder dan voor positie; waarschuwings- en evacuatieprocedures zijn cruciaal voor volksveiligheid en infrastructuur.

Klimaatverandering kan door verhoogde oceaanwarmte en veranderde atmosferische omstandigheden de potentiële intensiteit en het maximale windvermogen van stormen beïnvloeden, met mogelijk langere periodes van intensere stormontwikkeling in bepaalde regio's.