Spotprijzen

Spotprijzen zijn prijzen waarvoor goederen of financiële instrumenten op de spotmarkt onmiddellijk, of op korte termijn, geleverd en afgerekend worden. De levering vindt doorgaans plaats binnen enkele werkdagen, waardoor de spotprijs als actuele marktwaarde dient. Spotprijzen verschillen van futures- of forward-contracten, waarbij levering op een toekomstige datum plaatsvindt en de prijs van tevoren vastligt.

Spotprijzen komen voor in verschillende markten, waaronder grondstoffen, energie en valuta. Voor grondstoffen zoals olie, metalen en landbouwproducten geldt vaak de directe betaling en levering in de spotprijs. In de energiesector zijn spotprijzen notableer voor elektriciteit en aardgas, soms per uur of per MWh, terwijl olie en goud meestal gediaald worden in termen van USD per vat of USD per troy ounce. Vrijwel alle grote beurzen en redistributieplatforms publiceren spotprijzen en dag- en intradagmarkten zijn vaak gekoppeld aan deze prijzen.

De prijsvorming op de spotmarkt wordt bepaald door vraag en aanbod op het moment van transactie. Belangrijke invloedsfactoren zijn voorraadniveaus en opslagkosten, transport- en logistieke fricties, seizoensinvloeden en weersomstandigheden, geopolitieke ontwikkelingen, valutabewegingen en algemene economische omstandigheden. Spotprijzen kunnen daardoor sterk schommelen en geven het actuele evenwicht tussen vraag en aanbod weer.

Spotprijzen zijn relevant voor hedging en prijstransparantie. Producenten, handelaren en verbruikers gebruiken ze als referentie voor korte termijn transacties en als onderdeel van bredere prijsindexen en risicobeheerstrategieën.