Soortendiversiteit

Soortendiversiteit is de verscheidenheid aan verschillende soorten binnen een bepaald gebied of ecosysteem. Het omvat niet alleen het aantal soorten (soortensrijkdom), maar ook de verdeling van individuen onder die soorten (evenness) en de genetische variatie binnen populaties. Zo vormt het samen met ecosystemen en genetische diversiteit de drie hoofdcomponenten van biodiversiteit.

Meetmethoden en concepten: soortenrijkdom is afhankelijk van tellingen van aanwezige soorten, terwijl evenness refereert aan hoe gelijkmatig de individuen over deze soorten verdeeld zijn. Veelgebruikte maatstaven zijn de Shannon-diversiteitsindex en de Simpson-index. De diversiteit kan op verschillende ruimtelijke schalen worden berekend: alpha-diversiteit (lokale samenstelling), beta-diversiteit (verschillen tussen habitats) en gamma-diversiteit (algemene diversiteit in een groter gebied).

Oorzaken van verandering: soortendiversiteit kan dalen door habitatverlies en -vernplitsing, klimaatverandering, invasieve soorten, vervuiling en overexploitatie. Een afname van diversiteit kan leiden tot verminderde veerkracht van ecosystemen en verminderde levering van diensten zoals voedsel, waterzuivering, pollinatie en culturele waarden.

Behoud en beleid: monitoring en evaluatie van soorten, habitatherstel en corridorontwikkeling kunnen de diversiteit ondersteunen. Duurzaam land- en waterbeheer, beschermde gebieden en internationale afspraken, zoals de Convention on Biological Diversity, spelen een rol bij behoud en herstel van soortendiversiteit.

Voorbeelden: tropische regenwouden en koraalriffen kennen doorgaans een hoge soortendiversiteit en vormen biodiversiteitsrijke hotspots, terwijl relatief geïsoleerde of sterk getemde gebieden lagere diversiteit kunnen vertonen afhankelijk van beheer en invasie.