Sociaalnormatieve

Sociaalnormatieve is een bijvoeglijk naamwoord dat betrekking heeft op sociale normen: de gezamenlijke verwachtingen, regels en sancties die het gedrag van mensen in een groep sturen. Het wordt in sociologie, psychologie en antropologie gebruikt om te verwijzen naar normen die aangeven wat als gewenst, aanvaardbaar of verplicht wordt beschouwd binnen een samenleving of subcultuur.

In de sociale wetenschappen wordt vaak onderscheid gemaakt tussen descriptieve normen, die beschrijven wat mensen feitelijk doen, en injunctieve of normatieve normen, die aangeven wat men vindt dat men behoort te doen of wat als goedgekeurd wordt beschouwd. De term sociaalnormatief verwijst naar de invloeden van deze normen op individueel gedrag, bijvoorbeeld via sociale druk, verwachtingen en sancties die door anderen worden opgelegd of uitgesproken.

Toepassingen vinden plaats in beleid, gezondheidsvoorlichting en milieucampagnes, waar men normatieve informatie gebruikt om gedrag te sturen. Onderzoekers meten en manipuleren waargenomen normen met surveys, experimenten en vignetten om te onderzoeken hoe groepsverwachtingen het gedrag beïnvloeden en hoe mensen reageren op wat als normatief wordt gezien.

Kritische overwegingen betreffen culturele variatie in normen, de mogelijkheid van misrepresentatie en backfire bij normatieve interventies, en ethische vragen rond beïnvloeding van autonomie en de moeite om te bepalen welke normen als rechtvaardig of juist worden beschouwd.

Zie ook: sociale normen, normatieve druk, descriptieve normen, injunctieve normen.