Seizoenswijzigingen

Seizoenswijzigingen zijn de jaarlijkse, cyclische variaties in het weer, de hoeveelheid daglicht en ecologische processen die samen een patroon van vier seizoenen vormen. In gematigde klimaten lopen deze seizoenen van elkaar: lente, zomer, herfst en winter. Er bestaan twee veelgebruikte indelingen: de astronomische indeling, die afhankelijk is van de zonnewendes en de equinoxen, en de meteorologische indeling, die seizoenen koppelt aan kalendermaanden en statistisch gemeten temperaturen.

De belangrijkste signalen van seizoenswijzigingen zijn de lengte van de dag, gemiddelde temperaturen, neerslagpatronen en fenologische veranderingen bij planten en dieren, zoals bloemvorming, bladakkering en migratie. Door de gevarieerde zonhoogte en warmte krijgt elk seizoen kenmerkende klimatische omstandigheden: koude en kortere dagen in de winter, warme dagen in de zomer, en gematigde overgangsperiodes in lente en herfst.

Seizoenen beïnvloeden veel aspecten van het dagelijks leven en de economie. Boeren plannen zaaien en oogsten rondom de seizoenen, verwarmings- en koelsystemen passen zich aan en toerisme- en recreatiepatronen veranderen met het weer. Ecologische systemen reageren op seizoenswijzigingen met verschuivingen in migratie, bloeitijden en voedselketens.

Klimaatverandering verplaatst en verraadt seizoenspatronen, met vaker extreem weer, vroegere voorjaar- of late herfstfenomenen en langere groeiseizoenen in sommige regio’s. Planters en landbouwers passen adaptieve strategieën toe, zoals variabele teelt, opvang van neerslag en energie-efficiënte gebouwen.