Securitisatsioon

Securitisatie is het proces waarbij een bank of financiële instelling een portefeuille van illiquide activa, zoals hypotheken, consumentenkredieten of bedrijfsleningen, bindt en omzet in verhandelbare effecten die aan beleggers worden verkocht. Het doel is financiering te verschuiven van de oorspronklijke kredietverstrekker naar beleggers, de liquiditeit te vergroten en kapitaal efficiënter te gebruiken.

Het proces kent meerdere stappen. Een originator verzamelt een pool van onderliggende activa en draagt deze over aan een speciaal doelvehikel (SPV) of trust. Het SPV geeft asset-backed securities (ABS) uit, die series van kasstromen uit de onderliggende activa beloven. Tranches bepalen wie wanneer betaald krijgt: senior tranches vormen het laagste risico en worden als eerste betaald, mezzanine volgt, en equity heeft het grootste risico maar mogelijk hoger rendement. Kredietverbeteringen zoals overcollateralisatie, reserveaccounts en garanties kunnen de kredietkwaliteit verhogen. Beleggers ontvangen periodieke couponbetalingen die afhankelijk zijn van de prestaties van de pool. Ratings van kredietbeoordelaars spelen vaak een rol bij de aantrekkelijkheid van de structuren.

Voordelen en toepassingen omvatten onder meer verhoogde liquiditeit voor de oorsprong, verbeterde balanspositie en diversificatie van beleggingen. Voor beleggers bieden securitisaties toegang tot gestructureerde kasstromen met verschillende risicoprofielen en rendementen.

Risico’s en kritiek betreffen complexiteit en beperkte transparantie, modelonzekerheid en afhankelijkheid van de prestaties van de onderliggende activa. Er is kans op prepayment- en correlatierisico, en bij crises kunnen securitisaties bijdragen aan systemische risico’s. Regulering, zoals de EU Securitisation Regulation, legt vereisten op voor transparantie, risicobeheer en due diligence, inclusief vereiste retention van een deel van het kredietrisico door de originator.