Recyclebaarheid

Recyclebaarheid is de mate waarin een materiaal, product of verpakking na gebruik kan worden teruggewonnen en opnieuw kan worden verwerkt in de materialenkringloop, zodat de oorspronkelijke kwaliteit zo veel mogelijk behouden blijft. Het begrip is een kernonderdeel van de circulaire economie en wordt sterk beïnvloed door de huidige inzameling en verwerkingsinfrastructuur.

Factoren die de recyclebaarheid bepalen zijn onder meer de materiaalsamenstelling (monomaterialen hebben vaak betere scheidbaarheid dan samengestelde producten), ontwerpkeuzes (demontagegemak, duidelijke materiaalmarkering, gebruik van recyclebare lijmen en coatings) en de aanwezigheid van verontreinigingen. Daarnaast spelen de beschikbaarheid en capaciteit van inzameling, sortering en verwerking in een regio een cruciale rol. In veel sectoren, zoals verpakkingen, elektronica en auto's, kan een ontwerpbesluit de recyclebaarheid aanzienlijk verhogen of verlagen.

Beoordeling en normen: recyclebaarheid wordt beoordeeld met testen en beoordelingskaders en kan worden gecommuniceerd via labels of certificeringen. De praktische recyclebaarheid hangt echter sterk af van de infrastructuur voor inzameling en sortering en van de economische haalbaarheid van het terugwinnen van materialen. Ook is er sprake van downcycling, waarbij materialen wel opnieuw worden verwerkt maar met verlies van kwaliteit.

Belang en beleid: het verbeteren van recyclebaarheid vermindert afval, conserveert grondstoffen en verlaagt de milieu-impact. Overheden stimuleren dit via regels rondom afvalbeheer en recyclingsontwerp, zoals normen voor verpakkingsontwerp en verplichte rapportage van recyclebaarheidsstatistieken.