Patroonprojectielen

Patroonprojectielen zijn de projectielen die zich in een patroon (cartridge) bevinden en via de ontsteking van het patroon uit de loop van een vuurwapen worden voortbewogen. Het projectiel is het uiteindelijke deel dat de loop verlaat en de doelwitten beïnvloedt. In jargon benadrukt men vaak het onderscheid tussen het patroon zelf, de kruitlading en de slagplaat; de term patroonprojectiel verwijst specifiek naar het getrokken of gevormde projectiel aan het uiteinde van de cartridge.

Wat betreft constructie en materialen variëren patroonprojectielen sterk. Veelvoorkomende typen zijn kogel met mantel (metalen mantel rond een kern), volledig metaalmantel (FMJ), holle punt (HP), zachtpunt (SP) en semivolume- of wadcutter-vormen. De keuze van ontwerp beïnvloedt prestatiekenmerken zoals penetratie, expansion, nauwkeurigheid en ballistische efficiëntie. Belangrijke ontwerpparameters zijn onder meer de ogive-vorm, het balistische coëfficiënt (BC), de sectie- of massadichtheid en de boletankende basis of staartvorm.

Het productieproces varieert van giet- en smelttechnieken tot swaging en montage van de mantel. Bij patoonprojectielen speelt de samenwerking tussen kern, mantel en coating een rol in stabiliteit tijdens de vlucht, evenals in het gedrag bij impact. Aspecten als gewicht, lengte en mondpunt (bullet seating) bepalen ook de prestaties in diverse wapensystemen.

Veiligheid en regelgeving rondom patroonprojectielen verschillen per land en toepassing. In sport en jacht is vaak regelgeving rond welk type projectiel is toegestaan, milieu-impact en opslag van munitie van toepassing. Historisch hebben ontwikkelingen zoals de invoering van mantelachtige projectielen de prestaties en fouling in vuurwapens beïnvloed, met bredere implicaties voor militaire en civiele toepassingen.