Patiëntvoorkeur

Patiëntvoorkeur is de voorkeur, waarden en prioriteiten van een patiënt ten aanzien van medische zorg en behandelingsopties. Het omvat wat de patiënt belangrijk vindt bij beslissingen over diagnostiek, behandeling en toekomstige zorg, en kan variëren afhankelijk van de context en tijd. Het concept staat centraal in patiëntgerichte zorg en gedeelde besluitvorming.

Het achterhalen van patiëntvoorkeur gebeurt via open gesprekken, toelichtende informatie, vragenlijsten en hulpmiddelen voor besluitvorming. Belangrijke elementen zijn de doelen van behandeling, de verwachte baten en risico's, de gewenste betrokkenheid bij beslissingen en praktische overwegingen zoals kosten, belasting van de zorg en impact op het dagelijks leven. Patiëntvoorkeur kan veranderen naarmate de situatie evolueert.

Het expliciet rekening houden met patiëntvoorkeur kan leiden tot betere tevredenheid, betere therapietrouw en zorg die beter aansluit bij iemands waarden. Het ondersteunt ethische principes zoals autonomie en recht op geïnformeerde toestemming.

Uitdagingen zijn onder meer beperkte tijd in het consult, lage gezondheidsvaardigheden of taalbarrières, cognitieve beperkingen, culturele verschillen en onzekerheid over toekomstige behoeften. Zorgverleners moeten duidelijke communicatie bevorderen, rekening houden met familiebetrokkenheid waar gewenst en waar mogelijk besluitvormingshulpmiddelen inzetten zonder de autonomie van de patiënt te ondermijnen.

Toepassingsgebieden omvatten besluiten over diagnostiek en behandeling bij chronische aandoeningen, keuzes tussen meer of minder ingrijpende zorg, en zorgplanning op lange termijn zoals advance care planning.