Patiëntenrechten

Patiëntenrechten zijn de rechten van personen die zorg ontvangen. In Nederland zijn deze rechten vastgelegd in wet- en regelgeving en in internationale normen. Ze beogen autonomie, veiligheid en kwaliteit van zorg te waarborgen.

Informed consent en informatie: zorgverleners moeten patiënten informeren over diagnose, behandelingsmogelijkheden, risico's en alternatieven, en toestemming geven voor behandeling moet vrijwillig en weloverwogen zijn. Patiënten hebben recht op begrijpelijke uitleg en op hulp bij taal- of communicatieproblemen.

Inzage en privacy: patiënten mogen hun medisch dossier inzien en kunnen onjuiste informatie laten corrigeren. Medische gegevens worden vertrouwelijk behandeld onder de AVG; patiënten kunnen toestemming geven voor het delen van gegevens en het beperken daarvan waar mogelijk.

Participatie in keuzes: patiënten kunnen meebeslissen over hun zorg, krijgen toegang tot een second opinion en kunnen bepaalde behandelingen weigeren, zonder dat dit nadelige gevolgen hoeft te hebben voor noodzakelijke zorg.

Toegang tot zorg en veiligheid: iedereen heeft recht op passende zorg van goede kwaliteit, zonder discriminatie of onnodige wachttijden. Patiënten kunnen klagen over zorgkwaliteit of veiligheid en verwachten een redelijke afhandeling.

Klachten en rechtsbescherming: zorgaanbieders hebben een klachtenprocedure; bij onvoldoende afhandeling kan men zich wenden tot de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) of tot juridische stappen. De Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) en de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) vormen de belangrijkste rechtsgrondslag.