Ontslagprocedure

Ontslagprocedure is de wettelijke procedure voor het beëindigen van een arbeidsovereenkomst in Nederland. Het omvat de stappen van het vaststellen van een geldige reden tot ontslag tot de formele beëindiging en de nasleep, zoals uitkering van transitie- of ontslagvergoeding en naleving van opzegtermijnen. De procedure is bedoeld om zowel werkgever als werknemer bescherming te bieden bij een beëindiging van het dienstverband.

Voor de meeste ontslagen geldt een tweeledige route. Ten eerste de UWV-route: voor ontslagen om economische redenen of bij bepaalde persoonlijke redenen (zoals langdurige onderperformance) vraagt de werkgever toestemming aan het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Het UWV beoordeelt of er een redelijke grond is en of er minder ingrijpende alternatieven mogelijk waren. Wordt toestemming verleend, dan eindigt de arbeidsovereenkomst na de vastgestelde opzegtermijn.

Als het UWV geen toestemming geeft of in bepaalde gevallen (zoals ontslag op staande voet, of bij bepaalde collectieve ontslagzaken) kan de werkgever naar de kantonrechter stappen om ontbinding van de arbeidsovereenkomst te vragen. De rechtbank weegt de belangen van werkgever en werknemer af en kan voorwaarden stellen bij het ontslag.

Bij ontslag op staande voet is onmiddellijke beëindiging mogelijk bij ernstig verwijtbaar handelen; dit ontslag vereist een sterke juridische onderbouwing en kan achteraf ter toetsing aan de rechter voorleggen.

Na beëindiging gelden vaak rechten zoals een transitievergoeding voor in aanmerking komende werknemers en de opzegtermijn volgens de wet of cao. Bescherming geldt ook voor bepaalde werknemersgroepen, zoals zwangere vrouwen en werknemers in ziekteverlof, en in sommige gevallen is medezeggenschap of ontslagoverleg vereist. Collectieve ontslagen vragen vaak om sociale plannen en naleving van aanvullende regels.