Uitvoeringsinstituut

Uitvoeringsinstituut is een generieke term in de Nederlandse publieke sector voor een overheidsinstelling die belast is met de uitvoering van overheidsbeleid. In de praktijk wordt de aanduiding vooral gebruikt voor organisaties die de uitvoering van sociaal-economisch beleid regelen, zoals sociale zekerheid en arbeidsmarktbeleid. Deze instituten fungeren als uitvoerder van regels en dienstverlening aan burgers en bedrijven en opereren vaak onder een ministerie.

De bekendste huidige uitvoering met deze benaming is het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Het UWV is een zelfstandig bestuursorgaan onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en voert taken uit op het gebied van werknemersverzekeringen. Daartoe behoren onder meer uitkeringen bij werkloosheid en ziekte, arbeidsongeschiktheidsvoorzieningen en re-integratie van werkzoekenden. Daarnaast verzorgt het UWV de dienstverlening aan werkgevers en verzekerden via kantoren en digitale kanalen, en bewaakt het de uitvoering van relevante regels en procedures.

Historisch gezien ontstond de huidige constructie van uitvoeringsinstituten als gevolg van reorganisaties aan het begin van de 21e eeuw, gericht op een centralere en efficiëntere uitvoering van sociale zekerheid en arbeidsmarktbeleid. Hoewel de term nog steeds voorkomt in formele context, is de bekendste en meest recente instantie die ermee geassocieerd wordt het UWV; andere organisaties gebruiken doorgaans hun eigen, specifieke namen.