Ondertzetten

Ondertzetten is een term die af en toe in de Nederlandse media- en filmbouw wordt gebruikt om het proces aan te duiden waarbij ondertitels aan audiovisueel materiaal worden toegevoegd. De gangbare term in het Nederlands is echter ondertitelen of ondertiteling, waardoor onderzetten vooral als zeldzame of oudere jargonistische variant voorkomt.

De term heeft een beeldende oorsprong: letterlijk betekent het “onderzetten”, verwijzend naar de tekst die onderin het beeld verschijnt. In de praktijk verwijst het naar hetzelfde werkproces als ondertitelen, namelijk het transcriberen van dialoog, het vertalen indien nodig, het timingwerk (het sincroniseren met de spreker), de typografie (regelafbreking, leesduur, lettertype) en de encoding van ondertitels voor uitzending of streaming. Ook bij ondertiteling kunnen naast gesproken taal soms geluidsindicaties en non-verbale elementen worden opgenomen wanneer dit vereist is voor de doelgroep.

Werkproces en bestandsvormen: ondertitels kunnen als aparte bestanden worden geleverd (bijv. SRT, WebVTT, TTML) of als geïntegreerde streams bij het videomateriaal. Voor broadcast gelden vaak specifieke regels en formaten die samen met de videodienst worden toegepast. Voor de productie en verwerking worden vaak gespecialiseerde tools gebruikt, zoals Aegisub of Subtitle Edit, en video-editors of productieomgevingen die subtitels insluiten. Kwaliteitscontrole richt zich op timing, spelling en interpunctie, leesbaarheid en naleving van een stijlgids.

Context: hoewel het begrip onderzetten bekend is, is het geen gangbare term in hedendaagse Nederlandse praktijk. Professionals spreken meestal van ondertitelen/ondertiteling of, bij toegankelijkheid, van captioning. Zie ook ondertiteling, subtitling en captioning.