Meteoriet

Een meteoriet is een vast fragment uit het zonnestelsel dat de aardatmosfeer binnendringt en de aardoppervlakte bereikt. De term verwijst naar het fragment zelf; wanneer het nog in de ruimte is, spreekt men van een meteoroïde, en tijdens de passage door de atmosfeer is er meestal een heldere lichtgevende baan die een meteoor wordt genoemd. Meteorieten leveren directe informatie over de opbouw en de vroege geschiedenis van het zonnestelsel.

Oorsprong en voorkomen

De meeste meteorieten komen uit de hoofdgordel van asteroïden tussen Mars en Jupiter. Sommige stammen uit differentiatieprocessen elders in het zonnestelsel, en een kleiner aantal kan eveneens uit maan- of marsfragmenten afkomstig zijn. De fragmenten ontstaan door botsingen en uitbarsten die stukken losmaken en later naar de aarde kunnen vallen.

Classificatie

Meteorieten worden hoofdzakelijk ingedeeld naar samenstelling in drie hoofdgroepen: stony meteorieten (steenachtig), ijzermeteorieten (voornamelijk ijzer-nikkel) en stony-ijzer meteorieten (een mengsel van metaal en steen). Stony meteorieten bestaan uit chondriten (met chondrules) en achondriten (zonder chondrules; vaak afkomstig van differentiatieprocessen). Ijzermeteorieten bestaan uit metaal met nickel, terwijl stony-ijzer meteorieten kenmerken vertonen van beide eerdere typen.

Wetenschap en ontdekken

Meteorieten zijn meestal miljoenen tot miljarden jaren oud en dragen bij aan ons begrip van de vroegste tijden in het zonnestelsel. Ze worden verzameld via gerichte expedities, straatvondsten en blikjes in woestijn- of Antarctische regio’s. De studie van meteorieten, meteoritiek, combineert mineralogie, isotopische dateringen en geochemie om herkomst, ouderdom en evolutie van hemellichamen te achterhalen. Enkele bekende voorbeelden zijn de Allende-mercuriet (carbonaceous chondriet), de Hoba-metall meteoriet en de Murchison (een opmerkelijke koolstofrijke meteoriet).