Materiaalafhankelijke

Materiaalafhankelijke is een bijvoeglijk naamwoord uit het Nederlands dat aangeeft dat een eigenschap, uitkomst of gedrag afhankelijk is van het materiaal waaruit een voorwerp of systeem bestaat. Het benadrukt dat waargenomen effecten niet universeel zijn, maar verschillen tussen materialen met verschillende samenstellingen, microstructuren of bouwstenen.

Het woord is samengesteld uit materiaal en afhankelijk. In technische en wetenschappelijke teksten beschrijft men hiermee vaak 'materiaalafhankelijke eigenschappen' of 'materiaalafhankelijk gedrag'. Het komt veel voor in discussies over materiaalkeuze, ontwerp en de onderliggende fysische of chemische processen.

Toepassingsgebieden zijn onder meer de materiaalkunde, engineering, chemie en optica. Voorbeelden: corrosiegedrag is materiaalafhankelijk, aangezien roestvrij staal en koolstofstaal verschillend reageren op omgevingen; optische eigenschappen zoals brekingsindex en reflectie zijn materiaalafhankelijk; slijtagepatronen en wrijvingsweerstand variëren per materiaal; thermische geleidbaarheid en warmtecapaciteit zijn eveneens materiaalafhankelijk; in biomedische toepassingen spelen biocompatibiliteit en celgroei een rol die sterk per materiaal kunnen verschillen.

Bij onderzoek en ontwerp wordt vaak rekening gehouden met materiaalafhankelijke variatie: tests op meerdere materialen, controle op geometrie en omgeving, en het noteren van materiaalafhankelijke onzekerheidscomponenten. Statistische analyses zoals ANOVA kunnen worden gebruikt om de bijdrage van materiaal te kwantificeren.

Gerelateerde termen zijn onder meer materiaaleigenschap, materiaalkunde en materiaalkeuze.