Maatgeven

Maatgeven is een Nederlands werkwoord dat verwijst naar het geven van normen, standaarden of referenties die als leidraad fungeren voor gedrag, beleid of prestaties. Het begrip wijst op normatieve invloed: het bepaalt welke criteria gelden en welke richting men aan verwachtingen geeft, vaker dan op het enkel vastleggen van meetbare cijfers.

Etymologisch komt het woord uit maat (maatstaf, norm) en geven, wat aangeeft dat iemand of een instantie de maat aangeeft waaraan anderen zich moeten houden. In praktisch gebruik verschijnt maatgeven vooral in formele, beleids- en organisatorische contexten.

Toepassingsvelden van maatgeven zijn onder meer beleid en regelgeving, governance en toezicht, en corporate ethiek en cultuur. Overheden en toezichthouders geven maat door normen, kaders en criteria vast te stellen waaraan organisaties en professionals moeten voldoen. In bedrijfsleven en sectoren kan maatgeven aangeven welke waarden of professionele standaarden men nastreeft en hoe prestaties beoordeeld worden. In standaardisatie en kwaliteitszorg speelt het een rol bij het bepalen van referenties die door groepen als norm gelden.

Relaties en onderscheid met andere begrippen: maatgeven is nauw verwant aan normeren, standaardiseren en kaderen. Het verschilt van metingen of evaluaties doordat maatgeven primair een normative rol heeft—het bepaalt wat als gewenste of vereiste standaarden geldt—terwijl meten en evalueren zich richten op het vaststellen van feitelijke cijfers of prestaties.

Zie ook: maat, norm, standaard, richtlijn, regelgeving, benchmarking.