Leesprecisie

Leesprecisie is een term uit de cognitieve-taalwetenschap en onderwijs die verwijst naar de nauwkeurigheid waarmee een lezer geschreven tekst interpreteert. Het omvat elementaire decoding van letters en klanken, herkenning van woorden en interpretatie van zinsstructuren, tot en met begrip van de alinea's. In onderzoeks- en onderwijskundige contexten onderscheidt men leesprecisie van overige leescomponenten zoals snelheid en vloeiendheid.

Metingen van leesprecisie worden doorgaans uitgevoerd met gestandaardiseerde toetsen en logbestanden die foutloze woordherkenning en correcte interpretatie van korte teksten evalueren. Daarnaast kunnen foutanalyses bij voorgelezen of stillelectuur en eye-trackinggegevens worden gebruikt om precieze leesfouten en fixatiepatronen in kaart te brengen.

Leesprecisie is relevant voor diagnose en interventie: lage leesprecisie kan wijzen op onderliggende leesstoornissen, taalachterstanden of beperkte woordenschat, en kan aanleiding geven tot gerichte leestrainingen, decodatie-oefeningen en tekstbegripsstrategieën. Het begrip is nauw verbonden met fonemisch bewustzijn, woordenschat en werkgeheugen, en wordt vaak onderzocht in relatie tot leesbehoud en langer termijn leesontwikkeling.

Hoewel nuttig, is leesprecisie slechts één dimensie van lezen. Een hoge precisie zegt niet automatisch iets over tekstbegrip of contextualisering; daarom wordt het doorgaans in combinatie met begrip- en fluency-indicatoren geïnterpreteerd.

Verdere onderzoeksgestuurde verfijningen richten zich op cultureel-inhoudelijke factoren en leescontext.