Landschapkenmerken

Landschapkenmerken zijn de kenmerken die het landschap karakteriseren. Het begrip verwijst naar de combinatie van natuurlijke en door de mens gevormde elementen die samen het uiterlijk, de ruimtelijke structuur en de identiteit van een gebied bepalen.

Natuurlijke landschapkenmerken omvatten onder meer het reliëf (hoogteverschillen en vlakten), hydrologie (waterlopen, meren, drainage), bodemtype en bodemstructuur, klimaat en ecosysteempatronen zoals flora en fauna. Deze kenmerken bepalen samen hoe een gebied eruitziet en functioneert.

Menselijke landschapkenmerken betreffen het gebruik en de inrichting van het land: landgebruik (agrarisch, bos, stedelijk), bebouwing en infrastructuur (wegen, paden, kanalen), cultuurhistorisch erfgoed en landschapsarchitectonische elementen, evenals de ordening van ruimte en landschapsstructuren. Door interactie tussen natuurlijke en menselijke elementen ontstaan kenmerkende landschappen zoals rivierstroomgebieden, duin- en zeekustlandschappen, bos- en cultuurvelden of stedelijke randen.

Landschapkenmerken worden vaak geanalyseerd via veldwaarneming, kaartmateriaal en lucht- of satellietbeelden. Typologieën en classificaties maken onderscheid naar dominante kenmerken zoals landgebruik, reliëfklasse, waterhuishouding en cultuurhistorische waarden.

Het begrip is relevant voor ruimtelijke planning, landschapsonderzoek, erfgoedbehoud en duurzaam beheer en toerisme. Het benadrukt de continuïteit en veranderingen in landschappen door factoren zoals klimaat, verstedelijking en economische ontwikkelingen.