Kunststofdeeltjes

Kunststofdeeltjes zijn kleine stukjes kunststof die wereldwijd in het milieu voorkomen. Meestal worden microplastics onderscheiden van nanoplastics: microplastics zijn circa 0,1 millimeter tot 5 millimeter groot, nanoplastics kleiner dan ongeveer 1 micrometer. De term omvat verschillende kunststoffen zoals polyethyleen (PE), polypropyleen (PP), polystyreen (PS) en polyvinylchloride (PVC), vaak met additieven of verontreinigingen.

Bronnen en vormen: Deeltjes ontstaan door afbraak van grotere kunststofvoorwerpen, slijtage van banden en textiel, en productie- of verwerkingsprocessen. Microbeads in cosmetische producten dragen bij aan de lading, maar emissies komen vooral via stedelijk afvalwater en uit plasticverpakkingen. Deeltjes komen via lucht, water en bodem in ecosystemen en kunnen uiteindelijk in voedselketens terechtkomen.

Milieu- en gezondheidsimpact: Kunststofdeeltjes zijn persistent en kunnen in organismen worden opgenomen. Ze kunnen fysiek schadelijk zijn en mogelijk chemische stoffen adsorberen of afgeven, wat effecten op weefsels en fysiologie kan hebben. De ecologische risico’s hangen af van grootte, samenstelling en blootstelling; de gevolgen voor de mens zijn nog onderwerp van onderzoek.

Opsporing en beleid: Detectie gebeurt met technieken zoals FTIR- en Raman-spectroscopie en pyrolyse-GC/MS, meestal op water, sediment of biologische monsters. Beleid richt zich op vermindering van emissies (bijv. verbod op microbeads, betere zuivering van afvalwater) en op langere termijn op preventie en inzameling van plasticafval.