Hoogendemische

Hoogendemische is een term die in de epidemiologie wordt gebruikt om een toestand aan te duiden waarin een ziekte in een populatie voortdurend op een relatief hoog niveau aanwezig is. Het begrip verschijnt vooral in oudere literatuur en in sommige volksgezondheidsdiscussies als contrast met lagere endemische niveaus of met episodische uitbraken.

Kenmerken hiervan zijn onder meer persistente transmissie, een hoge prevalentie of incidentie over langere periodes, minder uitgesproken seizoensvariatie en duidelijke leeftijdsgebonden patronen. De situatie kan voortkomen uit stabiele reservoir- of vectorfactoren, samen met omgevingscondities en sociale determinanten die de transmissie ondersteunen.

Relatie tot verwante termen: hoogendemisch wordt door sommige bronnen gelijkgesteld aan hyperendemisch, hoewel definities verschillen. Hyperendemisch verwijst naar voortdurend hoog niveau van overdracht; holoendemisch duidt op zeer hoge overdracht met vroege infectie in de meeste leeftijdsgroepen. Grensgevallen bestaan en terminologie varieert per ziekte en regio.

Metingen en evaluatie: de beoordeling berust op surveillancegegevens over prevalentie en incidentie, seroprevalentie, leeftijdsverdeling en het basale reproductiegetal (R0). Langdurige, longitudinal gegevens zijn nodig om hoogendemie te onderscheiden van cyclische pieken of incidente uitbraken.

Effect op volksgezondheid: hoge endemische niveaus stellen langdurige controle-eisen, waaronder vectorcontrole, versterking van surveillance en zorgverlening, en waar mogelijk vaccinatie. Aanpakken richt zich vaak op onderliggende determinanten zoals woonomstandigheden, sanitatie en toegang tot zorg.

Zie ook: endemisch, hyperendemisch, holoendemisch.