Hoofdtermen

Hoofdtermen zijn de hoofdonderwerpen waarmee een document of informatiebron in bibliografische catalogi en metadata wordt beschreven. Ze vormen de belangrijkste toegangspunten voor het onderwerp en maken deel uit van gecontroleerde vocabularia en authority files, die zorgen voor uniforme aanduidingen over verschillende bronnen heen.

In de praktijk wordt meestal één of meerdere hoofdtermen gekozen die het centrale thema van de bron aangeven. Naast de hoofdterm kunnen ondertermen of bijtermen worden gebruikt om het onderwerp verder te specificeren, bijvoorbeeld naar subdisciplines, geografische ligging, tijdsperiode of bijzondere aspecten. Het onderscheid tussen hoofdtermen en ondertermen is cruciaal voor gerichte vindbaarheid.

Het toewijzen van hoofdtermen gebeurt volgens vastgestelde normen en thesauri of andere controlled vocabularies. Catalogarissen selecteren termen uit de juiste bronnen en leggen deze vast in authority records, zodat dezelfde concepten telkens op een uniforme manier worden aangeduid. Deze werkwijze bevordert consistentie en interoperabiliteit tussen bibliotheekcollecties.

De belangrijkste functie van hoofdtermen is het mogelijk maken van onderwerpgerichte zoekopdrachten en browsen. Ze verbeteren de vindbaarheid van bronnen die over vergelijkbare onderwerpen gaan en ondersteunen faceted search door hiërarchieën en relaties tussen termen mogelijk te maken. In metadata worden hoofdtermen vaak gekoppeld aan authority records, waardoor verwante of synoniem gebruikte termen uitgeschakeld kunnen worden of worden vertaald naar de gekozen aanduiding.

Zie ook: ondertermen, thesaurus, subject heading, authority control, metadata.