Gezichtsuitdrukkingen

Gezichtsuitdrukkingen zijn signalen die ontstaan door bewegingen van gezichts­spieren en bedoeld zijn om emoties, intenties of toestanden te communiceren. Ze ontstaan vaak spontaan in sociale interacties maar kunnen ook doelbewust worden ingezet.

Onderzoek naar gezichtsuitdrukkingen heeft een reeks basisemoties geïdentificeerd die wereldwijd herkenbaar zijn: geluk, verdriet, angst, walging, boosheid, verrassing en minachting. De zogeheten Duchenne-smile onderscheidt zich doordat ook de spieren rondom de ogen meedoen, terwijl sommige glimlachen oppervlakkiger zijn.

Hoewel deze basisuitdrukkingen overeenkomsten vertonen, spelen cultuur en sociale normen een rol in hoe uitdrukkingen worden getoond en geïnterpreteerd. Displayregels bepalen wanneer en hoe iemand emoties laat zien, en de context en non-verbale signalen zoals oogcontact en houding beïnvloeden de interpretatie.

Wetenschappelijk wordt de analyse van gezichtsuitdrukkingen vaak uitgevoerd met de Faciale Actie Coding System (FACS), een classificatiesysteem voor bewegingen van individuele gezichtsspieren. Micro-expressies zijn zeer korte, onbewuste uitdrukkingen die emoties kunnen onthullen die iemand probeert te verbergen.

In interactie helpen gezichtsuitdrukkingen gevoelens en bedoelingen te verduidelijken, en dragen ze bij aan empathie en sociale regulatie. In klinische en technologische toepassingen worden gezichtsuitdrukkingen onderzocht voor diagnose, communicatieondersteuning en computerherkenning, maar de interpretatie blijft onzeker en cultuurafhankelijk.