Foutvorming

Foutvorming is het proces waardoor rotsen breken en langs foutvlaktes verschuiven onder invloed van tektonische spanningen. Het komt voor op verschillende diepten en bij uiteenlopende temperaturen en speelt een sleutelrol bij de beweging van aardplaten. De beweging van blokken langs elkaar kan plotseling plaatsvinden, wat aardbevingen veroorzaakt, maar ook geleidelijk verlopen via slip langs een foutvlak (fault creep).

Spanningen worden opgebouwd langs grenzen van tektonische platen. Bij relatief koud en ondiep gesteente verloopt deformeren vaak brittle als breuken; dieper onder hogere druk en temperatuur kan ductiele vervorming optreden. Wanneer de weerstand de opbouwde spanning overschrijdt, ontstaat verschuiving langs een foutvlak.

Veelvoorkomende typen foutvorming zijn normale fouten (waarbij het blok ten opzichte van het onderliggende blok naar beneden zakt), inversie- of thrust-fouten (waarbij het bovenliggende blok naar boven verschuift en het reliëf vergroot), en zijdelingse (strike-slip) fouten (waarbij blokken horizontaal langs elkaar schuiven).

Foutvorming beïnvloedt de topografie van regio's en het begrip van geologie, en heeft praktische implicaties voor waterlopen, fundamenten, olie- en gaswinning, en aardbevingsrisico's. Foutzones bepalen ook de doorlaatbaarheid van gesteente en kunnen fluidendynamica in geothermische systemen beïnvloeden.

Onderzoek naar foutvorming combineert veldmetingen en kaartgeving, morfologische inspectie van foutvlaktes en gouge, seismische beeldvorming en boormonstellingen, evenals paleoseismologie om slipgeschiedenis en de frequentie van toekomstige events te schatten.