Definitiestructuur

Definitiestructuur is een term uit de lexicografie, logica en taalwetenschap die verwijst naar hoe definities doorgaans zijn opgebouwd. In een duidelijke definitie staat het te definiëren begrip (definiendum) centraal, gevolgd door een uitleg (definiens) die het begrip in termen van een hogere categorie plaatst (genus proximum) en vervolgens onderscheidende kenmerken geeft (differentia). Vaak begint men met de classificatie binnen een grotere groep en vervolgt men met kenmerken die het begrip juist maken ten opzichte van soortgelijke elementen. In uitgebreidere definities kunnen ook etymologie, gebruiksvoorwaarden en voorbeelden worden opgenomen.

Classieke structuur wordt vaak weergegeven als een definiërende zin die het definiendum koppelt aan een genus proximum en vervolgens een differentia levert. Een voorbeeld is: Een driehoek is een vlak figuur met drie zijden. Hier is “vlak figuur” het genus proximum en “met drie zijden” de differentia. Dit raamwerk helpt om definities helder, precies en moeilijk circulair te houden.

Componenten en varianten van definitiestructuur kunnen bestaan uit verschillende elementen: definiendum, definiens, genus proximum, differentia, synoniemen, etymologie, gebruiksnota’s, voorbeelden en non-examples, en cross-referenties. Definities kunnen kort en kernachtig zijn of juist uitgebreid met toelichtingen en uitzonderingen. Belangrijk is om circulariteit te vermijden en om te zorgen voor voldoende specificiteit zodat het begrip van andere, verwante termen onderscheidbaar blijft.

Toepassingen en belang: definitiestructuren worden toegepast in dictionaries, glossaria, academische teksten en ontologiesystemen. Ze verbeteren de duidelijkheid, beperken ambiguïteit en ondersteunen zowel menselijke lezers als machineleesbaarheid bij semantische modellering en informatiestructurering.

Zie ook: definiendum, definiens, genus proximum, differentia.