Dataencryptie

Dataencryptie is het proces waarbij data wordt omgezet van leesbare tekst (plaintext) in onleesbare vorm (ciphertext) met behulp van een cryptografisch algoritme en een sleutel, zodat onbevoegde partijen de informatie niet kunnen lezen. Het primaire doel is vertrouwelijkheid, maar ook integriteit en authenticiteit spelen een rol, vooral wanneer encryptie wordt gecombineerd met methoden die controle bieden op wijzigingen en de herkomst verifiëren.

Er bestaan twee hoofdtypen: symmetrische encryptie en asymmetrische encryptie. Symmetrische encryptie gebruikt één sleutel voor zowel versleutelen als ontsleutelen; veelgebruikte algoritmen zijn AES en verschillende modi zoals GCM die vertrouwelijkheid en integriteit tegelijk bieden. Asymmetrische encryptie gebruikt een paar sleutels: een openbare sleutel om te versleutelen en een privésleutel om te ontsleutelen, wat sleuteluitwisseling vergemakkelijkt en digitale handtekeningen mogelijk maakt; RSA en ECC zijn gangbare voorbeelden. In praktijk wordt asymmetrische encryptie vaak toegepast voor het veilig uitwisselen van sleutels, terwijl symmetrische encryptie voor het daadwerkelijke versleutelen van data wordt gebruikt.

Keten en sleutelbeheer zijn cruciaal. Sleutels moeten veilig worden gegenereerd, opgeslagen, beheerd en regelmatig roteren. Hardware security modules (HSM’s) en beveiligde enclaves worden vaak ingezet om key material te beschermen. Voor beveiligingsdoeleinden leveren authenticatie en integriteitbescherming vaak AEAD-algoritmes (zoals AES-GCM of ChaCha20-Poly1305) of digitale handtekeningen.

Toepassingen omvatten data-at-rest encryptie op opslagmedia en databases, data-in-transit encryptie via TLS/SSL, en end-to-end encryptie in communicatie- en messagingtoepassingen. In publieke en private sectoren wordt encryptie ondersteund door regelgeving en normen, zoals privacywetten (bijv. GDPR) en beveiligingsstandaarden (NIST, ISO/IEC 27001). Een effectieve implementatie vereist bovendien bredere beveiligingsmaatregelen; encryptie alleen biedt geen complete bescherming.