Dagelijks

Dagelijks is een Nederlands woord dat zowel als bijvoeglijk naamwoord als bijwoord wordt gebruikt. Als bijvoeglijk naamwoord betekent het ‘van elke dag, op dagelijkse basis’, bijvoorbeeld in de zinnen de dagelijkse routine of het dagelijks leven. Als bijwoord duidt het op frequentie, zoals in ik wandel dagelijks of de krant publiceert dagelijks updates.

Etymologie en verwante vormen: dagelijks is afgeleid van dag (de periode van 24 uur) met het achtervoegsel -elijks, een vorm die regelmatig voorkomt bij woorden die een regelmatige, herhaalde aard aangeven. Vergelijkbare samenstellingen zijn wekelijks, maandelijks en jaarlijks. Deze -elijks-vorming geeft aan dat iets elke dag, week, maand of jaar gebeurt.

Usage en betekenisnuances: dagelijks kan verwijzen naar wat mensen gewoonlijk doen als onderdeel van hun routine en naar wat op regelmatige basis gebeurt in bredere maatschappelijke context. Het heeft een neutrale tot formele toon en komt vaak voor in nieuwsberichtgeving, bedrijfscommunicatie en beschrijvende teksten. In spreektaal wordt soms eenvoudiger gezegd “elke dag”, “per dag” of “dagelijk” afhankelijk van de regio en stijl.

Voorbeelden: dagelijks bewegen is gezond; de inspectie observeerde dagelijks verbeteringen; het dagelijks leven kent rituelen, werk en vrijetijd. Het woord verschijnt ook in combinatie met tijds- of frequentie-aanduidingen, zoals dagelijks nieuws, dagelijkse taken of dagelijks gebruik.

Zie ook: dag, dagelijks leven, wekelijks, maandelijks, jaarlijks. Deze termen delen dezelfde eenheidszin van frequentie en geven vergelijkbare grammaticale bouwsteen -elijks.