Cultuurwetenschappen

Cultuurwetenschappen, letterlijk "cultural sciences", is een interdisciplinair vakgebied dat cultuur bestudeert als een sociaal en symbolisch fenomeen. Het omvat hoe cultuur wordt geproduceerd, geconsumeerd, weergegeven en ervaren in samenlevingen, inclusief alledaagse praktijken, media, instituties en erfgoed.

Het vakgebied integreert theorieën en methoden uit de geesteswetenschappen en sociale wetenschappen, zoals cultuuranthropologie, sociologie van cultuur, geschiedenis, kunstgeschiedenis, mediastudies, religiewetenschappen, linguïstiek en erfgoedstudies. Onderwerpen zijn onder meer identiteit, etniciteit, gender, religie, populaire cultuur, cultuurbeleid, musea en digitale cultuur.

Onderzoek in cultuurwetenschappen is doorgaans kwalitatief, interpretatief en vergelijkend, en maakt gebruik van etnografie, discoursanalyse, tekstuele analyse, diepte-interviews, archiefonderzoek en casestudies. Het legt vaak nadruk op context, machtsrelaties en betekenisgeving.

In Nederlandse en Vlaamse hoger onderwijs wordt cultuurwetenschappen aangeboden als bachelor- en masteropleidingen, soms binnen faculteiten voor kunsten, humanities of sociale wetenschappen. Het veld heeft zich ontwikkeld vanaf de 20e tot de 21e eeuw in wisselwerking met culturele studies en mediastudies, met als doel te analyseren hoe cultuur het sociale leven vormgeeft en omgekeerd.

Het vakveld levert bijdragen aan cultuurbeleid, erfgoedbeheer, mediaproductie en publieke discourse, en biedt kaders om culturele diversiteit, representatie en verandering in hedendaagse samenlevingen te begrijpen.