Crosssecties

Crosssecties, in het Nederlands vaak kruisdoorsneden genoemd, verwijzen naar de vlakken of figuren die ontstaan wanneer een driedimensionaal object wordt doorgesneden door een vlak. Het gaat om zowel de definitie van zo’n doorsnede als om de vorm en eigenschappen van de resulterende snede. In bredere zin kan de term ook verwijzen naar de serie van beelden die op verschillende posities langs het object worden verkregen, bijvoorbeeld bij beeldvorming.

In de geometrie hangt de vorm van een crosscut af van de oriëntatie van het snijvlak ten opzichte van het object. Voor een rechte cilinderen kan een vlak loodrecht op de as een cirkel opleveren, terwijl een vlak parallel aan de as een rechthoek oplevert. Een schuine doorsnede kan een ellips vormen. Bij een kegelsnede levert een vlak dat parallel aan de basis blijft een cirkel, terwijl schuine vlakken een ellips, parabool of hyperbool kunnen opleveren; waarmee klassieke conische secties worden bestudeerd. In andere solids gelden verschillende uitsnedevormen afhankelijk van vorm en snijplan.

Toepassingen van crosssecties zijn onder meer het visualiseren van interne structuren in engineering en architectuur, het berekenen van volumes en stromingsgebieden via integratie (de slicing-methode), en in de geneeskunde en biologie waar CT- en MRI-scans door doorsneden door het lichaam beelden leveren. Het begrip wordt ook in de statistiek gebruikt: cross-section data verwijst naar waarnemingen op één moment in de tijd, bijvoorbeeld een momentopname van een populatie.

Veelgebruikte termen zijn onder meer dwarsdoorsnede, lengtesdoorsnede en schuin/oblique cross sections. Crosssecties kunnen twee- of driedimensionale vormen opleveren en worden vaak beschreven door de positie en oriëntatie van het snijvlak.