Constituerende

Constituerende is een bijvoeglijk naamwoord afgeleid van het werkwoord constitueren. Het betekent 'die iets vormt' of 'die de constitutie van iets uitmaakt'. In deze betekenis verwijst het naar elementen, factoren of handelingen die noodzakelijk zijn voor het bestaan, de structuur of de werking van een systeem of organisatie. Het kan aangeven dat iets deel uitmaakt van de constitutie van een geheel.

Etymologie en nuance: het woord heeft zijn oorsprong in het Latijnse constituere en kwam via het Frans en het Nederlands in de moderne taal terecht. In sommige contexten maakt men onderscheid tussen constituerende en constitutieve aanduidingen: constituerende legt de nadruk op het proces van constitutie of het vormen van iets, terwijl constitutief eerder wijst op de inherente, kenmerkende aard van een entiteit.

Gebruik en context: constituerende wordt veel gebruikt in filosofie, sociologie, recht en politieke wetenschappen om aan te geven welke elementen een systeem of orde werkelijk mogelijk maken. Het verschijnt bijvoorbeeld in zinsneden als constituerende elementen van een staat of constituerende factoren van een organisatie. Het laat zien welke onderdelen essentieel zijn voor de identiteit en werking van het geheel.

Voorbeelden: "de constituerende elementen van een democratische rechtsstaat zijn onder meer rechtsbescherming, scheiding der machten en onafhankelijke rechtspraak." "Deze factoren zijn constituerende bouwstenen van het systeem." Nuancering: soms kan men wel of niet kiezen voor verwante termen zoals constitutief of constituerend afhankelijk van de focus op inherent karakter of op het vormingsproces.

Zie ook: constitutie, constitutief, constituerende.