Conservatieven

Conservatieven, oftewel aanhangers van conservatisme, vormen een brede groep binnen de politiek en beschrijven een benadering die gericht is op het behouden van de bestaande maatschappelijke orde, tradities en instellingen. Conservatisme verkiest doorgaans geleidelijke verandering boven radicale vernieuwingen en ziet stabiliteit en continuïteit als belangrijke waarden.

Belangrijkste uitgangspunten zijn onder meer respect voor tradities, erfgoed en gevestigde instituties zoals gezin, religie en staat; aandacht voor orde, hiërarchie en gezag; een sceptische blik op snelle maatschappelijke experimenten; erkenning van maatschappelijke normen en individuelle verantwoordelijkheid; en het belang van de rechtsstaat en eigendomsrechten. Vaak ligt ook aandacht voor subsidiariteit en besluitvorming op het laagste relevante niveau.

Wat economisch beleid betreft, vertonen conservatieve standpunten variatie. Sommige conservatieven bepleiten vrije markten en beperkte overheidsbemoeienis; anderen combineren economische vormgeving met sociale of traditionele waarden en onderschrijven een verzorgingsstaat in beperkte vorm. Over het algemeen ligt de nadruk op verantwoord begrotingsbeleid, stabiliteit en het behoud van prikkels voor werk en ondernemerschap.

Historisch is conservatisme ontstaan als reactie op grote revoluties en snelle sociale veranderingen. Het heeft zich in verschillende landen ontwikkeld in uiteenlopende varianten, zoals traditioneel conservatisme, liberal-conservatisme en sociaal conservatisme. In Nederlandstalige politieke debatten verwijst de term conservatief meestal naar aanhangers van conservatieve partijen of stromingen die traditie en rechtsstatelijkheid benadrukken.