Bloeddoping

Bloeddoping is de praktijk waarbij het aantal rode bloedcellen of het zuurstoftransportvermogen van het bloed op onnatuurlijke wijze wordt vergroot, met als doel de sportprestaties te verbeteren. Door meer zuurstof kan een atleet langer en harder trainen of presteren. Bloeddoping is in de meeste professionele sporten verboden en valt onder anti-dopingregels.

De methoden die aan bod komen, omvatten autologe bloedtransfusie (het eigen bloed wordt vooraf afgenomen en later teruggeplaatst) en allogene transfusie (donorbloed). Daarnaast wordt erytropoëtine (EPO) en andere middelen die de productie van rode bloedcellen stimuleren gebruikt. Ook zijn bloedsubstituten en zuurstofdragers onderzocht, maar deze blijven relatief zeldzaam in de praktijk. Dopingcontrole richt zich op het opsporen van afwijkingen in bloedwaarden en op het detecteren van transfusie- of middelgebruik.

Gezondheidseffecten en risico’s zijn aanzienlijk: een hogere hematocrietwaarde verhoogt de viscositeit van het bloed, wat het risico op bloedstolsels, beroertes en hartaanvallen vergroot. Transfusies kunnen infecties, immunologische reacties of bloedafwijkingen veroorzaken. Langdurig of onjuist gebruik kan ook leiden tot ijzertekort en andere complicaties.

Regulering en detectie: Wereldwijd verbieden antidopingautoriteiten, zoals WADA, bloeddoping. Dopingcontrole gebeurt via bloed- en urineonderzoek en via het Athlete Biological Passport, dat veranderingen in bloedparameters over de tijd bewaakt. Detectiemethoden omvatten ook analyse van EPO-indices en patronen die wijzen op transfusie of andere hulpmiddelen.

Historische context: Bloeddoping werd vooral bekend door misstanden in duursporten in de jaren negentig en vroege jaren 2000, wat heeft geleid tot strengere regels, betere tests en de ontwikkeling van biologische monitoring.