Beslisrechtenmatrix

Beslisrechtenmatrix is een instrument voor expliciet toewijzen van beslissingsbevoegdheden binnen een organisatie, project of programma. Het doel is duidelijk te maken wie welke besluiten mag nemen, wie advies moet geven en wie geïnformeerd moet worden bij elk type besluit. Door deze toewijzing ontstaat vaak snellere besluitvorming en betere verantwoording.

De matrix bestaat doorgaans uit een tabel waarin rollen of functies de rijen vormen en besluitgebieden of individuele besluiten de kolommen. In elke cel staat de aard van de bevoegdheid, bijvoorbeeld autonome beslissing, goedkeuring, advies of informatieve terugkoppeling. De notatie kan aansluiten bij andere modellen zoals RACI, waarbij A staat voor accountable, R for responsible, C for consulted en I for informed, maar de nadruk ligt op beslissingsrechten.

Toepassingsgebieden zijn onder meer corporate governance, project- en programmanagement, inkoop en beleidsontwikkeling. Een beslisrechtenmatrix helpt bij het voorkomen van vertragingen door duidelijkheid te bieden over wie wanneer wat beslist, escalatiepaden en bevoegdheidsgrenzen. Bij het opstellen gaat men na welke beslissingen er bestaan, welke belanghebbenden betrokken moeten worden en welke besluiten eventueel unilateraal genomen mogen worden.

Opzet en onderhoud: identificeer besluitgebieden; formuleer de relevante rollen; wijs per besluit toe wie kan beslissen, wie moet adviseren en wie geïnformeerd moet worden; stel escalatieregels vast voor geschillen; communiceer de matrix breed en houd hem up-to-date. Voordelen zijn snellere besluitvorming, betere verantwoording en minder misverstanden; risico’s omvatten over- of onderbepaling van bevoegdheden, bureaucratie en gebrek aan flexibiliteit.