Beheerprocessen

Beheerprocessen zijn gestructureerde procedures die binnen een organisatie worden toegepast om middelen, diensten en operaties te beheren, te controleren en te verbeteren. Ze dragen bij aan de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van systemen, terwijl ze voldoen aan wettelijke en interne eisen en kosten en risico’s beheersen.

De reikwijdte omvat typisch IT-beheer en breidt zich uit tot bedrijfs- en infrastructuurbeheer. Voorbeelden van processen zijn assetbeheer, wijzigingsbeheer, incidentbeheer, probleembeheer, configuratiebeheer, releasebeheer, capaciteitsbeheer, beveiligings- en risicobeheer en naleving. Deze processen delen een gemeenschappelijke eigenschap: ze zijn gestandaardiseerd, gedocumenteerd en herhaalbaar, met meetbare doelen en continue verbetering als kernprincipe.

Beheerprocessen doorlopen doorgaans een levenscyclus: identificatie en planning van wat beheerd moet worden, ontwerp en implementatie van bijbehorende controles, operationeel beheer en monitoring, en periodieke evaluatie en aanpassing op basis van prestatie- en risicobeoordelingen. Ze moeten goed aansluiten op organisatorische doelstellingen en governance-vereisten.

Binnen veel organisaties worden beheerprocessen ondersteund door gevestigde raamwerken zoals ITIL, COBIT en ISO/IEC 20000. Deze frameworks bieden terminologie, best practices en controles die de samenhang en uitwisseling tussen processen bevorderen.

Voordelen van effectieve beheerprocessen zijn onder meer betere dienstverlening en klanttevredenheid, grotere transparantie, betere beheersing van kosten en risico’s, en een duidelijke basis voor compliance en audits. Uitdagingen bestaan doorgaans uit afstemming tussen afdelingen, datakwaliteit, veranderingsweerstand en de integratie van gegevens uit verschillende systemen.