Behagelijk

Behagelijk is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat “aangenaam, comfortabel, plezierig” betekent. Het beschrijft meestal een omgeving, sfeer of toestand die uitnodigt tot ontspanning, zoals een behaaglijke woonkamer, een behaaglijke temperatuur of een behaaglijke stemming. In hedendaags taalgebruik klinkt het vaak wat ouderwets of literair, omdat vaker woorden als aangenaam of comfortabel gebruikt worden.

Etymologie: het woord is afgeleid van behagen, wat plezier of genoegen betekent, met het bijvoeglijk-naamwoord-suffix -lijk. Het staat verwant aan het Duitse behaglich en aan vergelijkbare Germaanse wortels die plezier en aangenaamheid aanduiden.

Gebruik: behaaglijk beschrijft zowel fysieke omstandigheden als stemming. Het kan verwijzen naar een huis, een kamer of de sfeer: een behaaglijke kamer met zachte meubels; een behaaglijke ambiance. Synoniemen zijn aangenaam, prettig, comfortabel; antoniemen zijn onaangenaam, onbehagelijk, onprettig. In hedendaagse spreektaal is “aangenaam” vaker voorkomend, en “behagelijk” komt vooral voor in literaire, formele of nostalgische contexten.

Cognaten en status: in het Duits bestaat het woord behaglich; in andere Germaanse talen zoals Zweeds en Noors zijn verwante vormen te vinden. Het zelfstandig naamwoord behagen betekent plezier of genoegen; de combinatie met -lijk geeft het adjectief de betekenis van “gerelateerd aan behagen”, dus “comfortabel” of “aangenaam”. Tegenwoordig komt behaaglijk hoofdzakelijk voor in beschrijvende of ouderwetse teksten.