Begrippenlijsten

Begrippenlijsten zijn gestructureerde verzamelingen van termen met definities, vaak aangevuld met synoniemen, afkortingen en taakinwijzingen. Ze dienen om terminologie in documenten en systemen eenduidig te houden en misverstanden te voorkomen.

Ze kunnen standalone bestaan of onderdeel zijn van een terminology management-systeem en worden breed toegepast in technische handleidingen, onderzoeksrapporten, beleidsdocumenten en databankmetadata. Een begrippenlijst bevat doorgaans velden zoals term, definitie, taal, bron, synoniemen, afkorting, domein of toepassingsgebied, notities, datum van creatie en laatste update, en status. Bij meertalige lijsten worden vertalingen en vertaalnotities beheerd.

De belangrijkste functies zijn het ondersteunen van zoeken, uitwisseling van gegevens en interoperabiliteit, het bevorderen van consistente tagging en classificatie, en het vergemakkelijken van automatische extractie en metadataonderhoud. Het proces van ontwikkeling omvat identificatie van relevante termen, formuleren van conceptdefinities, toetsing door subject matter experts, doorvoering van goedkeuring en publicatie, en vervolgens onderhoud en versiebeheer. Vertaling en afstemming met wijzigingen in de scope vormen vaak een terugkerend onderdeel van het beheer.

Begrippenlijsten staan in verband met verwante concepten zoals controlled vocabulary, thesaurus, taxonomie en data dictionary; ze kunnen gekoppeld zijn aan bredere systemen zoals ontologieën. Voordelen zijn onder meer vergroting van duidelijkheid, consistentie en vindbaarheid van informatie, terwijl nadelen bestaan uit de noodzaak van voortdurend onderhoud, governance en mogelijke veroudering als de context wijzigt.

Zie ook: data dictionary, thesaurus, ontologie, metadata.